حکومت مطلوب در کمتر از ۵ دقیقه
تصویر نهایی شما از "حکومت مطلوب" چیست؟

این پرسشی است که محسن برهانی، ابوالقاسم فنائی و محمدامیر قدوسی در این ویدئو به آن پاسخ داده‌اند.

محسن برهانی معتقد است که هنجارهای عملی اسلام را می‌بایست با شیوه اجتهاد فقیهانه استنباط کرد و با پروژه روشن‌فکری دینی که در پی جراحی‌های عمیق در شیوه اجتهاد و مبانی آن است، همدل نیست. از نظر او اگر شورای نگهبان، هر مصوبه مجلس را با تمام فتاوای تاریخ شیعه تطبیق دهد، و به صرف وجود یک فتوا، که آن مصوبه را خلاف شرع قلمداد نمی‌کند، مصوبه مجلس را تایید کند، هم اسلامی بودن نظام تضمین شده‌است و هم حکومت مطلوبی که با زیست بوم ایران هماهنگ‌ است، تحقق یافته‌است. محسن برهانی بر این نکته اصرار می‌ورزد که نباید کارنامه حکومت‌های ایدئولوژیکی را که به نام فقه، عملکرد نامطلوبی از خود ارائه داده‌اند، به حساب فقه شیعه، امام صادق(ع) و حضرت علی(ع) گذاشت.

ابوالقاسم فنائی معتقد است که شیوه‌های کنونی استنباط فقهی در جهان اسلام، خلاف سیره عقلاست. از نظر او استنباط حکم فقهی آنگاه از شیوه درستی پیروی کرده‌است که محصول توزین ظنون نقلی و عقلی بوده‌باشد. از نظر او اگر احکام فقهی، به ویژه احکام اجتماعی و سیاسی آن، با توجه به زمان و مکان و با توجه به داده های علوم انسانی و تجربی مدرن، استنباط شوند، می‌توانند شرعی بودن دولت بی‌طرف را تایید کنند. به باور ابوالقاسم فنائی، راهکار نهایی حل مشکلات جامعه ایران، تن دادن به دین در چارچوب اخلاق و به بیان دیگر فقه اخلاقی است.

محمدامیر قدوسی معتقد است که قوانین مُجری در جامعه سیاسی، می بایست محصول عقل عمومی، و در چارچوب حقوق بشر باشند. از نظر او اختلاف‌نظرهای درون‌دینی درباره شیوه‌های استنباط احکام، اوّلاً و بالذّات ربطی به جامعه سیاسی و نظام حکمرانی ندارد و نتیجه این اختلاف‌نظرها، در میان اندیشوران هر دین و مذهب و جماعتی، هرچه که باشد، اقتضای مناقشه ناپذیرِ عدالت و عقلانیت، تاسیس دولت بی‌طرف است. او بر این نکته اصرار می‌ورزد که سرنوشت جامعه سیاسی را باید بر اساس اصول بنیادین اخلاق جهانی پی‌ریزی کرد و نباید درگیر مناقشه‌های درون‌گروهی درباره پرسش‌هایی نظیر چیستی اسلام واقعی شد.

فیلم کامل:
   • مناظره مناسبات دین، حقوق بشر و حکمران...