Zie ook   / durftedenken   of http://www.durftedenken.nl
presentatie: Farid Tabarki
animaties: Sverre Fredriksen & Leander Huizinga
sound design and music: Bailey Math & Michael Resnick
research: Josephine Krikke, Anne-Greet van Rootselaer, Esther Wit
montage: Jan Willem Looze
samenstelling en studio-regie: Eveline van Dijck

Durf te denken, zie durftedenken.nl, is een 12-delige reeks televisieprogramma's over denkers die belangrijk zijn voor het humanisme in relatie tot het actuele maatschappelijke debat. Wat is vandaag de waarde en relevantie van deze denkers? Hoe zijn hun ideeën praktisch te benutten? Hoe vind je hun gedachtegoed terug, om je heen, op straat? Kunnen ze helpen bij alledaagse levensvragen? Aan bod komt een selectie van denkers uit de Humanistische Canon - van ver voor Christus tot en met filosofen uit de twintigste eeuw. Zie humanistischecanon.nl

BENEDICTUS DE SPINOZA (1632-1677)

Benedictus de Spinoza wordt geboren in Amsterdam uit Portugees-Joodse ouders. Zijn onafhankelijke opstelling brengt hem al op jonge leeftijd in conflict met de joods-Sefardische gemeenschap waarin hij opgroeit.

'Om goed te leven moeten we kennis verwerven, de rede volgen en ons niet laten meeslepen door emoties', aldus Spinoza in zijn belangrijkste boek 'Ethica'. En: 'God is geen bovennatuurlijk wezen. God valt samen met de natuur.'

Door deze opvattingen werd hem goddeloosheid verweten. Zijn andere grote werk - 'Theologisch-politiek tractaat' - is één van de oudste pleidooien voor vrijheid van meningsuiting. Beide boeken worden na publicatie meteen verboden.

Praktisch filosoof Miriam van Reijen gaat in gesprek met een groep jonge geïnteresseerden over de rol en invloed van Spinoza's gedachtegoed in onze tijd.

Vrijheid van meningsuiting vs 'kwetsende kunst'
Wanneer is kunst kwetsend? En wie bepaalt dat? Volgens Spinoza mag je alles zeggen, mits je niet aanzet tot handelen.

Joep Schrijvers geeft uitleg bij kwetsende kunst die wordt tentoongesteld in de zogenaamde Vrijdenkersruimte in het gebouw van de Tweede Kamer.

Samen met curator van het virtuele museum voor Kwetsende Kunst Miryam Daru geeft Joep Schrijvers aan wat de criteria zijn om bepaald werk in dit museum op te nemen.

'Een land kan alleen maar veilig en vrij zijn als er vrijheid van meningsuiting is', zei Spinoza. Dat wil niet zeggen dat vrijheid van meningsuiting meteen vrijheid van handelen is, want 'dat kan de vrijheid van de ander belemmeren'.